Samsun'da tramvay ilk olarak 2010 yılında yolcusunu Gar-Rektörlük (Batı Garajı) hattında taşımaya başlamış, ardından hat doğuda Belediye Evleri, Tekkeköy ve Stadyum; batıda ise OMÜ kampüsüne ve nihai olarak OMÜ Yurtlar bölgesine uzatılmıştır. Toplamda 29 adet araçla işletim yapılmakta olup güzergah uzunluğu tek yönde 37 kilometredir. Bir tramvay için oldukça uzun görünüyor. Ayrıca Türkiye'de tramvayın tek yönde en uzun yol katettiği şehir Samsun. Ve Karadeniz'deki tek raylı sistem de burada. Samsun'da tramvay ana ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır ve şehrin ulaşım anlamındaki atardamarı niteliğindedir. Sistemde 3 farklı araç kullanılmaktadır. Bunlardan biri 32 metrelik Durmazlar Panorama, diğeri Kayseri'de de kullanılan 30 metrelik Ansaldobreda Sirio ve 40 metrelik CRRC tramvay setidir. Güzergah üzerinde 4 tane organize sanayi, stadyum, tren garı, Karadeniz'in en büyük AVM'si olan Piazza AVM, Valilik, Cumhuriyet Meydanı, İlçe Garajı, Tütün İskelesi, Opera binası, Bowling salonu, Yılport Samsun Limanı, Batı Park, Doğu Park, Bandırma Vapuru, Atakum Belediyesi, Eski Türk-İş Eğitim Binası (Türk-İş olarak bölgeye adını vermiştir), Atakent, Yenimahalle, Körfez, OMÜ Rektörlük ve tüm OMÜ tesisleri ile yurtları güzergah üstünde veya çok yakınında bulundurur. Samsun Tramvayının eksikliklerine gelecek olursak birinci sırada aşırı kalabalık ve trafik ışıklarından ekstra olumsuz etkilenmesini sayabilirim. Neredeyse günlğk 90 bin yolcu taşıyan bu hattın ekstra tramvaylara ihtiyacı var. Bunun için UAB, Samsun'a 10 adet tramvay alımı gerçekleştirecek ancak araçların ne zaman alınacağı ve özellikleri belli değil. Kırmızı ışık tramvaylara da yanıyor, yolcusunu alıp direkt gidemiyor. Atakum ilçesi sınırlarında tramvay bu yüzden yavaş ilerliyor. Üçüncü olarak da tramvaylar genellikle cadde ve bulvarlarda kullanılır ve ulaşım için ana bir seçenek asla olmamalı örneğin Moda tramvayı, Bursa İpek Böceği, Antalya nostaljik tramvayı gibi örnekler çoğalabilir. Ancak günde 100 bin yolcu taşıyan sistemin metro olma vakti çoktan gelmiştir. BursaRay gibi bir sisteme yani yüksek platformlu hafif raylı bir işletmeye geçilmeli. Bunun için hemzemin geçitler tamamen kapatılıp platformların yükseltilmesi ve yeni araç alımı gerekmekte. Bu araçlar Greencity gibi araçlar olmalı ve bu sayede Samsun da hafif metroya kavuşmuş olacak. Bir hat önerisi sunup yazıyı bitireceğim. Otogar'a gitmek için çok fazla bir ulaşım seçeneği yok. Bu seçeneklerden biri ise kesinlikle tramvay olmalı. Güzergah ise Taflan, Polis Okulu, Çakırlar Korusu, Turgut Özal yurdu, Ana hatta rektörlükten bağlanıp Karayollarından itibaren Otogar ve Gazi Devlet Hastanesine yaklaşık 30 kilometrelik bir hattın gerekli olduğunu düşünüyorum. Gazi Devlet Hastanesi bölgenin en büyük hastanelerinden biri olmasının yanısıra ulaşımı da hiç kolay değil. Bu yüzden tramvayın gerekli olduğunu düşünüyorum. E5 otobüslerindeki yoğunluktan bunu rahatça anlamak mümkün.

Türkiye'de demiryolu denince ilk akla gelen şehirlerden biri olan Eskişehir, 2004 yılında şehir içi raylı sistem ile tanışmıştır. Opera-Ogü ve Otogar-SSK olmak üzere Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anadolu Üniversitesi Yumusemre Kampüsü, Çarşı, Doktorlar Caddesi, DDY Gar, Bağlar olmak üzere şehrin kilit bölgelerini birbirine bağlamıştır. Zamanla bu hatlara ek olarak bazı hatlar yapılmış veya mevcut hatlar uzatılmıştır. 2023 yılında 8 tane hat ve 55 tane araç ile Estram işletilmektedir. Araçlar Skoda ve Bombardier marka olup Skodalar daha yeni, Bombardierler ise nispeten daha eskidir. 2 adet depolama alanı bulunmaktadır; bunlardan biri Batıkent Arıcılar depo, diğeri Otogar depo sahasıdır. Gelelim Estram'daki sorunlara. İlk olarak Eskişehir'in canlı ve dinamik genç nüfusu ve asla yaşlanmayan, ruhu genç kalan yaşlı nüfusu oldukça fazla ve Estram günden güne yetersizliğini hissettiriyor. Araç sayısının daha da artması lazım diyeceksiniz, ancak Eskişehir'deki tramvay aracı sayısı artarsa kanser olan trafik daha da kanser olacaktır. Bu yüzden tramvaylardan önce çözülmesi gereken bir trafik sorunu kesinlikle var. İkinci husus ise gece seferinin olmayışı. Hele ki soğuk kış günlerinde şehirde sadece 2 (iki) adet ring otobüsü çalışıyor ve şehrin her yerini geziyor. Bazı şehirlerde bu bile yok, biliyorum ancak Eskişehir'de kesinlikle gece tramvayı işlemeli. Geceleyin de bir hayat var Eskişehir'de.🙂 Üçüncü ve son husus durakların darlığı, duraklar gerçekten de çok dar ve kaçak binişe ne yazık ki izin verecek şekilde tasarlanmış. Bu durum Eskart denetçileri ile önlenmeye çalışılsa da ne yazık ki başarı oranı yüksek olamıyor.

Bu hattın Gölbaşından başlaması gerekiyor. Gölbaşı-YHT Gar-Keçiören-Pursaklar-ESB-Çubuk mevkiini izlemesi gerek. Yurdu Gölbaşı'nda, okulu Çubuk'ta veya tam tersi olan, acil havalimanına gitmesi gereken, havalimanı personelleri için, diğer metrolara aktarma yapabilmek için... Olsa tıklım tıklım olacağından adım kadar eminim. Ankaraair ile, 442 numaralı otobüsle havalimanı transfer işi Ankara'ya yakışmıyor.